Đề bài: Đọc văn bản sau:
“Ta hỏi một con chim: Ngươi cần gì? Chim trả lời: Ta cần bay. Một con chim được ăn kê béo trong lồng sẽ trở thành một con gà bé bỏng và tội nghiệp.
Ta hỏi dòng sông: Ngươi cần gì? Sông trả lời: Ta cần chảy. Một dòng sông không chảy thì chỉ là một vũng nước, khô cạn dần rồi biến mất.
Ta hỏi con tàu: Ngươi cần gì? Con tàu trả lời: Ta cần được ra khơi. Nếu con tàu không ra khơi, nó chỉ là một vật biết nổi trên mặt nước và sẽ chìm dần theo thời gian.
Ta hỏi một con người: Ngươi cần gì? Con người này trả lời: Ta cần được lao động trong sáng tạo”
(Những câu hỏi không lãng mạn, Nguyễn Quang Thiều, VietNamNet – 7/1/2010)
Trình bày suy nghĩ của anh/chị về những câu hỏi và những câu trả lời trên.
Bài làm
1. Mở bài
Trong cuộc sống, mọi sinh thể đều có một mục đích tồn tại riêng, và khi được sống đúng với bản chất của mình, chúng mới thực sự có ý nghĩa. Chim cần được bay, sông cần được chảy, tàu cần được ra khơi — cũng như con người cần được lao động trong sáng tạo. Qua đoạn trích trong “Những câu hỏi không lãng mạn” của Nguyễn Quang Thiều, ta nhận ra chân lý giản dị mà sâu sắc: chỉ khi con người sống, làm việc và sáng tạo không ngừng, họ mới thực sự khẳng định giá trị của bản thân trong cuộc đời.
2. Thân bài
* Giải thích ý nghĩa được gửi gắm trong đoạn văn.
– “Cần” không thể’ không làm, không thể’ không có vì nếu không làm, không có thì sẽ có hại.
– “Bay” đối với chim, chảy đối với sông, ra khơi đối với con tàu và lao động
trong sáng tạo đối với con người đều là để’ khẳng định sự tồn tại và ý nghĩa tồn tại của nó. ( Nếu không bay, con chim chỉ là con gà bé bỏng tội nghiệp và vô dụng, nếu không chảy sông chỉ còn là vũng nước và sẽ cạn dần, nếu không ra khơi, con tàu chỉ là vật biết nổi để’ rồi chìm dần theo thời gian. Còn con người lại cần lao động trong sáng tạo vì đó là cách để’ khẳng định mình tốt nhấ’t)
– Tác giả đoạn văn đã đề cao lao động sáng tạo như một cơ sở tạo nên giá trị và ý nghĩa tồn tại của con người.
* Luận bàn vấn đề.
– Vai trò của lao động:
+ Lao động là nhân tố kích thích chủ yếu để thúc đẩy quá trình phát triển của con người, làm cho con người trở thành người.
+ Qua lao động và trong lao động, con người có nhu cầu về giao tiếp, về mối liên hệ với nhau để’ tạo thành xã hội và lao động đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của con người, làm phát triển tối đa những khả năng của con người khiến con người ngày càng phát triển và hoàn thiện.
– Vai trò của sự sáng tạo:
+ Sáng tạo là tạo ra những gía trị mới về vật chất và tinh thần. Để có thể sáng tạo, con người cần trí tuệ, cần năng động và cần nhận thức đúng và được đánh giá đúng về năng lực, sở trường, khi đó những khả năng của con người sẽ được bộc lộ tối đa, giá trị được tạo ra ở mức tối ưu.
+ L ao động trong sáng tạo không chỉ giúp con người tạo ra những giá trị cho mình và xã hội mà còn kích thích tạo óc tư duy, khả năng phán đón, hoàn thiện và phát triển kĩ năng lao động cho con người.
* Bài học nhận thức và hành động.
– Nhận thức.
+ Ý tưởng được gửi gắm trong đoạn văn thật sâu sắc, chứa đựng một quan niệm nhân sinh cao quý, hướng con người sống đẹp, vươn tới một cuộc sống có ý nghĩa, có giá trị.
+ Lao động trong sáng tạo không chỉ giúp con người tạo ra những giá trị mới cho mình và cho xã hội mà còn kích thích sự phát triển của tư duy, khả năng phán đoán, phát triển kĩ năng lao động…để’ con người vươn tới sự hoàn thiện.
+ Lao động sáng tạo giúp con người khẳng định tốt nhất giá trị tồn tại của bản thân và đóng góp nhiều nhất cho xã hội. Muốn thế, con người cần nhận thức đúng về năng lực, sở trường và được đứng ở vị trí thích hợp với năng lực và sở trường ấy.
– Hành động: Để có lao động sáng tạo, con người cần không ngừng rèn luyện và nâng cao năng lực trí tuệ, có ý thức khám phá và thể nghiệm, năng động, tự tìm kiếm cơ hội, tận dụng tối đa mọi điều kiện sẵn có để phát triển và khẳng định mình.
3. Kết bài
Những câu hỏi và câu trả lời trong đoạn văn của Nguyễn Quang Thiều không chỉ là lời nhắc về ý nghĩa tồn tại của muôn loài mà còn là thông điệp gửi đến mỗi người: sống là phải lao động, phải sáng tạo để vươn lên và làm giàu cho chính mình cũng như xã hội. Chỉ khi được “bay” trong không gian của tri thức, được “chảy” trong dòng chảy của cống hiến, con người mới thực sự sống trọn vẹn và xứng đáng với hai chữ “con người.”
