Đề bài: Đọc văn bản sau:
NƠI DỰA
Người đàn bà nào dắt đứa nhỏ đi trên đường kia?
Khuôn mặt trẻ đẹp chìm vào những miền xa nào…
Đứa bé đang lẫm chẫm muốn chạy lên, hai chân nó cứ ném về phía trước, bàn tay hoa hoa một điệu múa kì lạ.
Và cái miệng nhỏ líu lo không thành lời, hát một bài hát chưa từng có.
Ai biết đâu, đứa bé bước còn chưa vững lại chính là nơi dựa cho người đàn bà kia sống.
Người chiến sĩ nào đỡ bà cụ trên đường kia?
Đôi mắt anh có cái ánh riêng của đôi mắt đã nhiều lần nhìn vào cái chết.
Bà cụ lưng còng tựa trên cánh tay anh, bước từng bước run rẩy.
Trên khuôn mặt già nua, không biết bao nhiêu vết nhăn đan vào nhau, mỗi nếp nhăn chứa đựng bao nỗi cơ nhọc gắng gỏi một đời.
Ai biết đâu, bà cụ bước không còn vững lại chính là nơi dựa cho người chiến sĩ kia đi qua những thử thách.
(Nguyễn Đình Thi, Tia nắng, NXB Văn học, Hà Nội – 1983) Từ ý nghĩa văn bản trên, anh/chị hãy trình bày suy nghĩ về Nơi dựa của mỗi người trong cuộc sống.
Bài làm
1. Mở bài
Mỗi người trong chúng ta không ai có thể mãi mạnh mẽ một mình. Sẽ có lúc ta mỏi mệt, yếu lòng và cần một điểm tựa để tiếp tục bước đi. Đọc văn bản “Nơi dựa” của Nguyễn Đình Thi, ta bỗng nhận ra rằng, trong cuộc đời, “nơi dựa” không chỉ là bờ vai để nương tựa, mà còn là nguồn sức mạnh tinh thần giúp con người vượt qua thử thách và tìm thấy ý nghĩa sống giữa những gian nan của cuộc đời.
2. Thân bài
* Giải thích.
– Bài thơ có hai câu chuyện nhỏ, câu chuyện thứ nhất là câu chuyện của một người đàn bà trẻ tuổi và một đứa bé. “Người đàn bà với khuôn mặt trẻ đẹp chìm vào những miền xa nào’, có lẽ người đàn bà đã trải qua những khó khăn, những đau đớn, những bất hạnh trong cuộc sống. Còn đứa bé mới chỉ ’ lẫm chẫm’ đi chưa vững, miệng nói líu lo chưa rõ, nó còn quá nhỏ. Những tưởng người đàn bà sẽ là nơi dựa cho đứa trẻ nhưng thực ra đứa trẻ kia mới là “nơi dựa’ cho người đàn bà kia sống.
– Câu chuyện nhỏ thứ hai là của anh chiến sĩ và bà cụ. Anh chiến sĩ có cái nhìn “đã nhiều lần nhìn vào cái chết’ nghĩa là anh đã từng phải đối mặt với ranh giới mong manh của sự sống và cái chết, đã phải trải qua bao đau thương nghiệt ngã của cuộc đời. Còn bà cụ, tuổi đã cao, sức đã yếu, bước đi không còn vững nữa. Những tưởng người chiến sĩ sẽ phải là “nơi dựa’ cho bà cụ nhưng thực tế’ thì hoàn toàn ngược lại, bà cụ chính là “nơi dựa’ cho người chiến sĩ đi qua những thử thách.
=> Như vậy bài thơ đề cập đến vấn đề “nơi dựa’ của mỗi con người trong cuộc sống, đó là những người thân yêu, những người có vai trò vô cùng quan trọng, những người có khả năng mang lại cho ta nguồn cảm hứng sống, mang cho ta lẽ sống, niềm tin, hi vọng vào cuộc đời. Hay “nơi dựa’ chính là những nơi tạo ra động lực để ta sống tiếp một cuộc sống tốt đẹp hơn, nơi dựa tinh thần.
* Bàn luận:
– Luận điểm: Với việc sử dụng thể’ thơ văn xuôi, với ngôn từ giản dị, mỗi câu thơ như một lời nói nhẹ nhàng và sâu sắc, Nguyễn Đình Thi đã cho chúng ta nhận thấy ý nghĩa của nơi dựa tinh thần. Quả thực, với mỗi một con người, nơi dựa về tinh thần là vô cùng quan trọng và nó đặc biệt quan trọng khi mỗi chúng ta phải đối mặt với những khó khăn, thử thách, rơi vào những điểm rơi trong cuộc sống.
– Chứng minh: Trong cuộc sống hàng ngày, Nơi dựa tinh thần của bạn có thể’ là
cha, mẹ, là những người thân yêu, là quê hương, tổ quốc . Nơi dựa tinh thần của tôi có thể’ chính là những mục tiêu tôi đặt ra, có thể’ là một lời hứa với bản thân từ quá khứ và tấ’t cả đều tạo động lực cho bạn và cho tôi có thể tiến lên. + Trong dòng chảy trôi bình thường của cuộc sống, nơi dựa tinh thần cũng có vai trò quan trọng, nó giúp chúng ta không đi lệch đường, lệch hướng, không bị chững lại và thậm chí là không bị tụt lùi về phía sau trong dòng chảy trôi của cuộc đời (lấy dẫn chứng).
– Khi chúng ta phải đối mặt với khó khăn, với thử thách trong cuộc sống thì nơi dựa sẽ tạo ra động lực, sẽ thúc đẩy, sẽ động viên và thậm chí là định hướng cho ta cách để ta vượt qua khó khăn, thử thách (lấy dẫn chứng).
– Khi chúng ta gặp phải thất bại, nơi dựa sẽ xoa dịu đi những nỗi buồn, giúp chúng ta đứng lên, bước tiếp những bước vững vàng hơn (lấy dẫn chứng).
* Bàn bạc, mở rộng vấn đề.
– Phê phán những người sống lạnh lùng, ích kỉ, không quan tâm đến người khác; mặt khác cũng phê phán những người sống dựa dẫm, ỷ lại vào người khác.
– Sự quan tâm, giúp đỡ người khác phải chân thành, xuất phát từ trái tim, không ban ơn, không giả tạo, không phải là hành động để “đánh bóng’ bản thân.
* Bài học nhận thức và hành động.
– Hiểu được lẽ sống cao đẹp, thiêng liêng trong cuộc đời, biết trân trọng “nơi dựa’ cho đời mình và cũng trở thành chỗ dựa cho người khác.
– Sống gần gũi, chân tình, biết quý trọng tình nghĩa, mang lại niềm vui cho mọi người.
3. Kết bài
Qua câu chuyện Nơi dựa giản dị mà sâu sắc, Nguyễn Đình Thi đã gợi cho ta một chân lý nhân văn: ai cũng cần một nơi dựa để sống, và đồng thời, mỗi chúng ta cũng có thể trở thành nơi dựa cho người khác. Cuộc sống sẽ ý nghĩa hơn khi ta biết sẻ chia, biết nâng đỡ, biết yêu thương bằng cả tấm lòng chân thành. Bởi đôi khi, chỉ một bàn tay dang ra, một tấm lòng hướng đến người khác, cũng đủ giúp ai đó tìm lại niềm tin và nghị lực để tiếp tục đi qua những tháng ngày khó khăn.
