Đề bài: “Niềm vui của nhà văn chân chính là người dẫn đường đến xứ sở của cái đẹp” (Pautôpxki).
Em hiểu nhận định trên như thế nào? Phân tích đặc điểm của nhân vật người cha trong câu chuyện “Chiếc bánh mì cháy” để cảm nhận về “xứ sở cái đẹp” mà nhà văn gửi gắm.
“Chiếc bánh mì cháy”.
“Mẹ tôi nấu ăn ngon, nhưng khi tôi lên tám hay chín tuổi gì đó, tôi nhớ thỉnh thoảng mẹ vẫn nướng bánh mì cháy khét.
Một buổi tối nọ, mẹ tôi về nhà sau một ngày làm việc dài và bà làm bữa tối cho cha con tôi. Bà dọn ra bàn vài lát bánh mì nướng cháy, không phải cháy xém bình thường mà là cháy đen như than. Tôi nhìn những lát bánh mì và đợi xem có ai nhận ra điều bất thường của chúng mà lên tiếng hay không.
Nhưng cha tôi dường như không quan tâm tới điều đó, chủ động ăn miếng bánh với thịt xay cà chua và ăn ngon lành, vừa ăn vừa hỏi tôi về bài tập cũng như những việc ở trường học như mọi hôm. Tôi không còn nhớ tôi đã nói gì với ông hôm đó, nhưng tôi nhớ đã nghe tiếng mẹ xin lỗi ông vì đã làm cháy bánh mì.
Và tôi không bao giờ quên được những gì cha tôi đã nói với mẹ tôi: “Em à, anh thích bánh mì cháy mà”.
Đêm đó, tôi đến bên chúc cha ngủ ngon và hỏi có phải ông thực sự thích bánh mì cháy không. Cha khoác tay qua vai tôi và nói:
– Mẹ con đã làm việc vất vả cả ngày và rất mệt. Một lát bánh mì cháy chẳng thể làm hại ai con à, nhưng con biết điều gì thực sự gây tổn thương cho người khác không? Những lời chê bai, trách móc cay nghiệt đấy.
Rồi ông nói tiếp:
– Con biết đó, cuộc đời đầy rẫy những thứ không hoàn hảo và những con người không toàn vẹn. Cha cũng khá tệ trong rất nhiều việc, chẳng hạn như cha chẳng thể nhớ được ngày sinh nhật hay ngày kỉ niệm như một số người khác. Điều mà cha học được qua những năm tháng, đó là học cách chấp nhận sai sót của người khác và chọn cách ủng hộ những khác biệt của họ. Cuộc đời rất ngắn ngủi để thức dậy với những hối tiếc và khó chịu. Hãy trân trọng những người yêu thương với con và hãy cảm thông với những khiếm khuyết của họ.
Nghe đến đây, tôi ôm chầm lấy bố và rưng rưng:
– Con hiểu rồi bố ơi. Bố mẹ không hoàn hảo, nhưng con yêu bố mẹ.”
(Miếng bánh mì cháy, Nguồn Quà tặng cuộc sống)
Bài làm
1. Mở bài
– Giới thiệu nhận định và nhân vật Người cha trong truyện ngắn “Chiếc bánh mì cháy”.
2. Thân bài
a/ Giải thích ý kiến:
– Nhà văn chân chính: Nhà văn có thái độ nghiêm túc trong lao động và sáng tạo nghệ thuật; có lương tâm, có trách nhiệm với nghề; tạo ra tác phẩm văn chương có giá trị nội dung tư tưởng và nghệ thuật đặc sắc.
– Người dẫn đường: Là người định hướng tư tưởng, cảm xúc cho bạn đọc.
– Xứ sở cái đẹp: Là vẻ đẹp của một tác phẩm văn học được thể hiện ở hai phương diện nội dung và hình thức.
+ Vẻ đẹp nội dung là vẻ đẹp muôn hình muôn vẻ của cuộc đời mà nhà văn phản ánh trong tác phẩm. Đó là vẻ đẹp trong tự nhiên, trong con người, trong lao động, chiến đấu… mà nhà văn mang tới cho người đọc.
+ Vẻ đẹp hình thức là khả năng xây dựng được những hình tượng nghệ thuật sinh động, độc đáo, hấp dẫn, là khả năng kết cấu chặt chẽ, xây dựng tình huống hợp lí, khả năng sử dụng ngôn từ điêu luyện…
-> Ý kiến nhấn mạnh vai trò của nhà văn trong việc dẫn dắt, định hướng và bồi đắp tư tưởng, cảm xúc thẩm mĩ cho bạn đọc khi tiếp cận một tác phẩm văn chương. Từ đó bồi đắp tâm hồn tình cảm đẹp đẽ hướng tới giá trị nhân văn nhân đạo.
b. Khám phá vẻ đẹp của nhân vật để làm sáng tỏ nhận định
b1. – Tóm tắt ngắn gọn : “Chiếc bánh mì cháy” là câu chuyện người con kể về việc mẹ mình thường xuyên nướng bánh mì cháy nhưng người cha lại thích những chiếc bánh bị cháy ấy. Người con đã hỏi cha lí do và được ông giải thích rằng người mẹ đã quá vất vả, vả lại không ai hoàn hảo cả, mình phải biết chấp nhận khiếm khuyết của người khác và thông cảm với họ để mối quan hệ giữa mọi người tốt đẹp hơn.
B2. – Trước hết “ xứ sở cái đẹp” mà nhà văn gửi gắm là vẻ đẹp của người cha – vẻ đẹp nội dung.
* Người cha trong câu chuyện là một người chồng yêu thương, chia sẻ với những vất vả của người vợ.
– Nhiều lần người vợ nướng bánh mì cháy nhưng ông không hề kêu ca, phàn nàn hay oán trách vợ.
– Thậm chí ông còn nhẹ nhàng nói: “Em à, anh thích ăn bánh mì cháy mà”.
– Là người chồng yêu thương vợ hết lòng, luôn hiểu những vất vả, khiếm khuyết của vợ, không làm tổn thương đến vợ.
– Là người biết chấp nhận sai sót của người khác và ủng hộ sự khác biệt của vợ. (Dẫn chứng và phân tích)
– Ông có cách ứng xử với vợ rất nhẹ nhàng, tinh tế, sâu sắc, xuất phát từ lòng yêu thương, chia sẻ, cảm thông.
* Bên cạnh đó, ông còn là người cha yêu thương con hết mực, biết cách dạy dỗ, giáo dục con rất sâu sắc.
– Người cha rất quan tâm, yêu thương con: Trong bữa cơm, cha hỏi han về bài tập và việc học ở trường của con: “Nhưng cha tôi chỉ ăn miếng bánh của ông và hỏi tôi về bài tập cũng như những việc ở trường học như mọi hôm.” vừa tạo không khí thân thiện, vui vẻ trong bữa cơm vừa khiến người con cảm nhận được tình yêu thương tuyệt vời từ cha.
– Những lời dạy con sâu sắc của người cha:
+ Hoàn cảnh: Sau các bữa ăn có bánh mì cháy, người con thắc mắc vì thái độ rất bình thản của cha, nhân lúc đi chúc cha ngủ ngon, người con đến hỏi có phải thực sự ông thích bánh mì cháy hay không: “Đêm đó, tôi đến bên chúc cha tôi ngủ ngon và hỏi có phải thực sự ông thích bánh mì cháy.”
+ Lời dạy nhẹ nhàng mà thấm thía của cha:
.) Một lát bánh mì cháy chẳng thể làm hại ai con ạ, nhưng con biết điều gì thực sự gây tổn thương cho người khác không? Những lời chê bai trách móc cay nghiệt đấy.”
.) “cuộc đời đầy rẫy những thứ không hoàn hảo và những con người không toàn vẹn, “học cách chấp nhận sai sót của người khác và chọn cách ủng hộ những khác biệt của họ. Đó là chìa khóa quan trọng nhất để tạo nên một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành, bền vững con ạ.
.) Hãy yêu quý những người cư xử tốt với con, và hãy cảm thông với những người chưa làm được điều đó.”
– Ý nghĩa lời dạy của cha:
+ Trân trọng, thấu hiểu, cảm thông, chia sẻ những vất vả của mẹ và của người khác.
+ Hãy chấp nhận sai sót của người khác và ủng hộ sự khác biệt của họ. Hãy rộng lòng tha thứ để họ có cơ hội sửa chữa sai lầm.
b.3 Xứ sở cái đẹp mà nhà văn gửi gắm là nghệ thuât xây dựng nhân vật – vẻ đẹp về hình thức.
+ Ngôi kể: ngôi thứ nhất qua lời kể của người con trai – người được chứng kiến toàn bộ những sự việc – tạo độ tin cậy, thuyết phục cho người đọc.
+ Vẻ đẹp nhân vật chủ yếu được khắc họa qua ngôn ngữ, hành động.
+ Cách đặt nhan đề thú vị, gợi sự tò mò cho người đọc khám phá câu chuyện, nhan đề thể hiện được chủ đề của văn bản
c. Đánh giá:
– Ý nghĩa nhân vật:
– Nhân vật người cha là hình tượng tiêu biểu cho một người cha tuyệt vời, giàu tình yêu thương con, có cách dạy con nhẹ nhàng mà sâu sắc, khéo léo.
– Người cha trong truyện còn là một người chồng mẫu mực, lí tưởng, biết sẻ chia bớt nỗi niềm vất vả, biết cảm thông với những khiếm khuyết của người phụ nữ để tránh gây tổn thương cho họ.
– Xây dựng nhân vật người cha, tác giả nhắc nhở mọi người phải biết chấp nhận sự khác biệt của người khác để dung hòa mọi bất đồng sẽ tạo nên gia đình, xã hội, đoàn kết, yêu thương…
– Đánh giá nhận định:
+ Nhận định đã nói đúng chức năng thẩm mĩ của văn học và nhiệm vụ của nhà văn.
+ Đó cũng là bài học định hướng sâu sắc cho cả người nghệ sĩ và người tiếp nhận tác phẩm văn học.
+ Đối với người nghệ sĩ: cần nhận thức được thiên chức của người cầm bút (nhà văn) là phải đi tìm, khám phá những vẻ đẹp cao quý trong đời sống và trong các hình thức nghệ thuật
+ Đối với người tiếp nhận: cảm nhận, khám phá tác phẩm bằng sự đồng điệu với người sáng tác để thấy được chiều sâu giá trị của tác phẩm, hướng tới bồi đắp tâm hồn mình thêm cao cả và phong phú hơn.
3. Kết bài
– Khái quát lại vẻ đẹp của nhân vật người cha và khẳng định ý kiến của Pautopxki là đúng đắn.
– Liên hệ…..
