Đề bài: Anh (chị) hãy trình bày suy nghĩ về ý kiến: Không bao giờ có thể trả hết nợ cho người vì ta không những nợ tiền bạc mà còn nợ cả ân nghĩa nữa
(Khuyết danh).
Bài làm
a) Trình bày những hiểu biết của bản thân về ý nghĩa câu nói
– Nợ là khái niệm thuộc phạm trù kinh doanh, chỉ hoạt động trao đổi, mua bán hàng hoá vật chất mà một bên chưa có khả năng thanh toán sòng phẳng cho đối tác của mình và được sự chấp thuận đồng ý của bên kia cho phép thanh toán sau.
– Ân nghĩa là khái niệm thuộc phạm trù đời sống tinh thần chỉ quan hệ tình cảm của người này đã dành cho người kia (thể hiện qua việc làm, lời nói hành động) mà không có sự tính toán, vụ lợi, không mong đáp trả.
Ý của cả câu nói khẳng định: khi ta được ai đó giúp đỡ, làm cho một việc gì đó là ta đã mắc một món nợ. Món nợ đó không chỉ là công sức, vật chất mà người đó đã làm cho ta mà còn bao gồm cả tấm lòng, tình cảm mà người đó dành cho ta. Vì vậy ta chỉ có thể trả phần vật chất còn tình cảm, tấm lòng thì không thể.
b) Bình luận:
Đây là ý kiến đúng đắn, sâu sắc bởi vì:
– Trong hoạt động mua bán của thương trường, nợ và trả nợ là một sự sòng phẳng, nợ tiền bạc có thể thanh toán với nhau bằng tiền hoặc vật chất tương đương. Hết nợ cũng có nghĩa là con người không còn sự ràng buộc gì.
– Trong lĩnh vực tình cảm, mọi thứ cho và nhận không thể rạch ròi như hoạt động mua bán. Tình cảm là thứ không thể cân đong, đo đếm, đổi chác. Đã cho hoặc nhận là mãi mãi, không đổi dời, không tính toán, vụ lợi. Vậy nên nếu ai làm cho ta điều gì tức là ta đã nhận cả tấm lòng của người đó, không tính về giá trị vật chất mà tấm lòng, tình cảm là vô giá. Tiền bạc, vật chất có thể dễ kiếm, dễ tìm nhưng tình cảm, lòng tốt thì không dễ dàng.
c) Mở rộng, nâng cao vấn đề, liên hệ thực tế
– Câu nói khuyên ta sống nhân nghĩa, coi trọng tình cảm. Đó là đạo lý làm người, là lẽ sống thuỷ chung, là cái gốc lâu bền của đời sống con người. Đặc biệt trong xã hội hiện đại, con người sử dụng mọi phương tiện vật chất đáp ứng nhu cầu cuộc sống, kể cả nhu cầu bày tỏ tấm lòng tình cảm nhưng không có thứ máy móc nào có thể tạo ra sự chân thành đích thực của trái tim con người. Vì vậy mỗi con người chúng ta phải có ý thức bồi đắp, gìn giữ đời sống tâm hồn, tình cảm, ứng xử thuỷ chung nhân hậu, tạo thành cốt cách vững bền trong chính bản thân mình.
– Phê phán lối sống thực dụng, chạy theo vật chất, tham vàng bỏ ngãi, bội bạc, qua cầu rút ván. Sống sòng phẳng, thực dụng chỉ có giá trị nhất thời khi con người đạt được mục đích của mình mà không thể có một người đồng chí, một người tri kỉ.
