Đề bài: VAI KỊCH CUỐI CÙNG
Có một người diễn viên già đã về hưu và sống độc thân. Mùa hạ năm ấy ông tìm về một làng vắng vẻ ở vùng núi, sống với gia đình người em là giáo viên cấp I trường làng.
Vào buổi chiều, ông thường ra nơi bãi cỏ vắng lặng ngoài thung lũng. Ở đây, chiều nào ông cũng thấy một chú bé ra ngồi đợi đoàn tàu chạy qua thung lũng, trước khi rẽ vào những vách đá đến phía ga trên.
Chú bé hồi hộp đợi. Đoàn tàu phủ đầy bụi đường với những toa đông đúc hành khách như một thế giới khác lạ, ầm ầm lướt qua thung lũng. Chú bé vụt đứng dậy, háo hức đưa tay vẫy, chỉ mong có một hành khách nào đó vẫy lại chú. Nhưng hành khách mệt mỏi vì suốt một ngày trên đường chẳng ai để ý vẫy lại chú bé không quen biết.
Hôm sau, rồi hôm sau, hôm sau nữa, hôm nào ông già cũng thấy chú bé ra vẫy và vẫn không một hành khách nào vẫy lại. Nhìn nét mặt thất vọng của chú bé, tim người diễn viên già như thắt lại. Ông nghĩ: “Không gì đau lòng bằng việc thấy một em bé thất vọng, đừng để trẻ con mất lòng tin ở đời sống, ở con người.”
Hôm sau người em thấy ông mở chiếc vali hóa trang ra. Ông dán lên mép một bộ râu giả, đeo kính, mượn ở đâu một chiếc veston cũ, mặc rồi chống gậy đi. Ông nhờ chuyến xe ngựa của trạm, lên tàu đi ngược lên ga trên. Ngồi sát cửa sổ toa tàu, ông thầm nghĩ: “Đây là vai kịch cuối cùng của mình, cũng như nhiều lần nhà hát thường phân cho mình, một vai phụ, một vai rất bình thường, một hành khách giữa bao hành khách đi tàu…”
Qua cái thung lũng có chú bé đang đứng vẫy, người diễn viên già nhoài người ra cười, đưa tay vẫy lại chú bé. Ông thấy chú bé mừng cuống quít, nhẩy cẫng lên, đưa cả hai tay vẫy mãi.
Con tàu đi xa. Người diễn viên già trào nước mắt cảm động hơn bất cứ một đêm diễn huy hoàng nào của nhà hát. Đây là vai kịch cuối cùng của ông, một vai phụ, một vai không có lời, một vai không đáng kể nhưng đã làm cho chú bé kia vui sướng, đã đáp lại tâm hồn chú bé và chú sẽ không mất lòng tin ở cuộc đời.
(http://songdep.xitrum.net/nghethuatsong/80.html)
Anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ về ý nghĩa được gợi ra từ câu chuyện trên.
Bài làm
1. Ý nghĩa câu chuyện
– Hình ảnh cậu bé đợi tàu, vui mừng đón chào chuyến tàu băng qua là biểu tượng của khát khao giao hòa cùng cuộc sống, tìm kiếm niềm vui, làm tươi sáng cuộc đời cậu nơi vùng núi vắng vẻ. Trái tim đó không bình lặng mà luôn khao khát, luôn ấp ủ những ước mơ trong cuộc sống. Bóng dáng bé nhỏ của chú bé đã ánh lên tinh thần, niềm tin bất diệt của con người, không có một khó khăn hay trở ngại nào có thể làm trái tim kia lung lay và từ bỏ khát vọng. Mỗi ngày trôi qua, ngóng chờ những chuyến tàu vụt qua, cậu bé đang nuôi dưỡng, bồi đắp thêm cho hi vọng của cuộc đời cậu một cách nhẫn nại.
– Hình ảnh không hành khách nào trong chuyến tàu vẫy chào cậu gợi lên sự lạnh lùng, thờ ơ và vô cảm của con người trong xã hội hiện nay. Sự ích kỉ cá nhân đã lấn át trái tim yêu thương và sự sẻ chia của con người trong cuộc đời. Điều đó như một lưỡi dao giết chết niềm tin, ước mơ, khát vọng của con người trong cuộc sống.
– Hình ảnh người diễn viên đó quyết định đóng một vai phụ – một hành khách trên chuyến tàu và vẫy chào cậu bé là biểu tượng của tình yêu thương, sự đồng cảm, thấu hiểu sâu sắc, biết quan tâm chia sẻ với những người xung quanh. Hành động tuy nhỏ nhưng làm cuộc sống trở nên ấm áp, thức tỉnh bao trái tim con người. Việc làm rất nhỏ nhưng vô cùng ý nghĩa. Nó đã khích lệ tinh thần cậu bé, tiếp thêm cho cậu sức mạnh và niềm tin, là bệ đỡ cho những bước đường tương lai của cậu.
=> Câu chuyện cảm động đã nêu lên bài học cuộc đời sâu sắc: Sống và nuôi dưỡng niềm tin, kiên trì nuôi dưỡng và thực hiện ước mơ; hãy luôn yêu thương thấu hiểu, đừng lạnh lùng vô cảm.
2. Bàn luận
– Niềm tin và ước mơ giúp con người có ý chí và nghị lực vượt qua những trở ngại của cuộc sống, đẩy lùi bóng tối và vượt qua được chính mình. Đánh mất niềm tin cuộc sống, con người sẽ đánh mất tất cả.“Một người đánh mất niềm tin vào chính mình thì còn đánh mất thêm nhiều thứ quý giá khác nữa”. Giống như cậu bé trong câu chuyện, trong bất cứ hoàn cảnh nào bạn cũng không được đánh mất niềm tin. “Hãy hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ khuất dần sau lưng bạn”.
– Sự thờ ơ, vô cảm đang là một vấn nạn nhức nhối trong xã hội hiện nay. “Nơi lạnh nhất không phải là nơi Bắc cực mà là nơi không có tình yêu thương”. Sự dửng dưng của những người hành khách trên chuyến tàu vô tình giết chết niềm tin và khát vọng trong tâm hồn ngây thơ của cậu bé. Sống lạnh lùng vô cảm, con người sẽ chìm trong âm u, đen tối và hèn kém. Vô cảm khiến cái ác và cái xấu lên ngôi, giết chết niềm tin của con người.
– Sự thấu hiểu và tình yêu thương là những tình cảm nồng nhiệt, đẹp đẽ của con người, tình cảm cho đi không cần nhận lại, giúp con người có thêm nghị lực để vượt qua mọi khó khăn thử thách, là động lực để con người ngày càng hoàn thiện hơn, khi đó đau khổ vơi bớt, hạnh phúc được nhân đôi, giúp con người bước tới thành công. “ Sống trong đời sống cần có một tấm lòng/ để làm gì em biết không?/ để gió cuốn đi…/ để gió cuốn đi…”. Dù chỉ là vai kịch, nhưng người diễn viên già đã giúp giữ lại niềm tin trong ánh mắt và nụ cười của cậu bé và trong mỗi chúng ta.
– Tình yêu thương là cội nguồn của cuộc sống. Nó nâng đỡ ước mơ, củng cố niềm tin và đẩy lùi sự thờ ơ, vô cảm của con người. Tuy nhiên, yêu thương phải được đặt đúng nơi, đúng chỗ, tránh bị lợi dụng; niềm tin là cần thiết nhưng tránh niềm tin mù quáng…
(HS cần lấy được ví dụ cho mỗi luận điểm)
3. Bài học nhận thức và hành động
– Câu chuyện về cậu bé đợi tàu và hành động của người diễn viên già đã cho chúng ta có được bài học ứng xử quý giá trong cuộc sống.
– Thấy được vai trò niềm tin và tình yêu thương trong cuộc sống, mỗi người phải bồi đắp cho mình những tìm cảm nhân văn cao đẹp để hoàn thiện bản thân, xây dựng cuộc sống tốt đẹp. Phê phán những con người sống dửng dưng vô cảm…
